Mesane Boynu Yüksekliği: Belirtileri, Tanısı ve Tedavisi

Mesane Boynu Yüksekliği

Mesane boynu yüksekliği, genellikle erkeklerde görülen ve idrar çıkışını zorlaştıran bir durumdur. Mesane boynu, mesanenin idrarı vücutta depolayan kısmından, üretraya (idrar borusu) açıldığı noktada yer alır. Mesane boynu yüksekliği, bu bölgedeki yapısal değişiklikler sonucu idrar akışını engeller ve birçok rahatsızlık yaratabilir. İleri yaşlarda prostat büyümesi ile birleşebilen mesane boynu yüksekliği, idrar yapma sürecini zorlaştıran ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir hastalıktır.

Bu makalede, mesane boynu yüksekliğinin ne olduğunu, belirtilerini, teşhis yöntemlerini, tedavi seçeneklerini ve cerrahi işlemlerle ilgili tüm detayları ele alacağız.

Mesane Boynu Yüksekliği Nedir?

Mesane boynu, mesanenin idrarı üretraya (idrar borusu) yönlendiren kısmıdır. Bu bölge, mesanenin kas yapıları ve üzerinde epitel dokusuyla çevrilidir ve işeme sırasında önemli bir rol oynar. Mesane boynu yüksekliği, mesane boynunun normalden daha dik bir açıyla mesaneye açılmasıyla oluşur. Bu yapısal bozukluk, idrar akışını zorlaştırarak tıkanıklığa neden olur.

Erkeklerde, mesane boynu ve prostat arasında sıkı bir ilişki vardır. Prostatın büyümesiyle birlikte mesane boynu yüksekliği şikayetleri artabilir. Mesane boynu yüksekliğine, mesanenin çıkışındaki açının 35°'nin üzerine çıkması yol açar ve bu durum, idrar akışını zorlaştırır.

Mesane Boynu Yüksekliği Belirtileri

Mesane boynu yüksekliği, genellikle idrar yapma zorlukları ile kendini gösterir. Bu hastalığın belirtileri, prostat büyümesi, üretra darlığı ve mesane boynu darlığı gibi diğer idrar yolu problemleriyle benzerlik gösterir. Mesane boynu yüksekliği olan kişilerde görülen başlıca belirtiler şunlardır:

• İdrar Akışında Zayıflık: İdrar akışının zayıf olması, kişilerin işemeye başlamadan önce uzun süre beklemelerine neden olabilir.
• Çatallı ve Kesik Kesik İdrar Yapma: İdrar çıkışı sırasında akışın bölünmesi, kesik kesik idrar yapma gibi durumlar ortaya çıkabilir.
• İkınarak İdrar Yapma: İdrar yaparken güç harcamak gerekebilir.
• İdrar Yapmayı Başlatmada Zorluk: İdrara çıkmakta zorlanma ve başlatmada güçlük yaşanabilir.
• Gece İdrar Yapma: Gece yataktan kalkıp sık sık tuvalete gitme isteği artar.
• Sık İdrara Çıkma: Gün içinde sık idrara gitme ihtiyacı duyulur.
• İstemsiz İdrar Kaçırma: Ani bir idrar yapma ihtiyacı, bazen kontrolsüz idrar kaçırmalara yol açabilir.
• Mesanenin Tam Boşalmadığı Hissi: İşeme sonrası mesanenin hala dolu olduğu hissedilebilir.

Mesane boynu yüksekliği zamanla idrar yolu enfeksiyonlarına, mesanede taş oluşumuna, hatta böbreklerde hidronefroz (şişme) gibi ciddi sorunlara yol açabilir.

Mesane Boynu Yüksekliği Tanısı Nasıl Konulur?

Mesane boynu yüksekliğinin doğru bir şekilde teşhis edilmesi için detaylı bir değerlendirme yapılması gerekir. Tanı sürecinde genellikle şu adımlar izlenir:

1. Anamnez ve Fizik Muayene: İlk olarak hastanın tıbbi geçmişi dinlenir, idrar yapma şikayetleri gözden geçirilir. Ayrıca üriner ve genital sistem muayenesi yapılır.

2. İdrar Akım Hızı Testi (Uroflovmetri): İdrar akış hızını ölçmek için yapılan test, mesane boynu yüksekliğini tanımlamada yardımcı olabilir. Bu testte düşük idrar akım hızı genellikle dikkat çeker.

3. Ultrasonografi ve Sistoskopi: Ultrason ve sistoskopi, mesane boynunun yüksekliğini ve yapısal bozuklukları değerlendirmek için kullanılan ileri görüntüleme yöntemleridir. Sistoskopi sırasında mesane boynu yüksekliği kesin olarak teşhis edilebilir.

4. Üretra Darlığı Ayırıcı Testi: Üretrografi, mesane boynu yüksekliği ile üretra darlığını ayırt etmek için kullanılan bir yöntemdir. Mesane boynu yüksekliğinde, üretra genellikle normaldir.

Mesane Boynu Yüksekliği Tedavisi

Mesane boynu yüksekliği tedavisi, hastanın şikayetlerinin şiddetine ve diğer sağlık durumlarına göre belirlenir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

İlaç Tedavisi

Mesane boynu yüksekliğinin tedavisinde ilaçlar, özellikle cerrahiden kaçınmak isteyen hastalar için önerilebilir. Prostat tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, mesane boynundaki kasları gevşeterek geçici rahatlama sağlayabilir. Alfa bloker ilaçlar (alfuzosin, terazosin, doksazosin, tamsulosin gibi) bu tedavi için kullanılır. Ancak bu ilaçların etkinliği sınırlıdır ve genellikle hastalar ilaçları bıraktığında şikayetler geri gelir.

Cerrahi Tedavi

Cerrahi müdahale, mesane boynu yüksekliğinin tedavisinde daha kalıcı bir çözüm sunar. Ameliyatın amacı, mesane boynu açısını düzeltmek ve idrar akışını rahatlatmaktır. En sık kullanılan cerrahi teknikler şunlardır:

• TUİP (Transüretral Prostat-Mesane Boynu İnsizyonu): TUİP, mesane boynu yüksekliğinin tedavisinde en yaygın cerrahi tekniktir. Bu işlemde, endoskopik bir cihaz kullanılarak mesane boynu insize edilir (kesilir). Lazer veya elektrik enerjisi kullanılarak mesane boynu düşürülür. Holmium lazer ile yapılan işlemlerde kanama daha az olur.

• TUR Prostatektomi ve Diğer Teknikler: Prostat büyümesi eşlik eden mesane boynu yüksekliği durumunda, TUR (Transüretral Rezeksiyon) gibi prostat cerrahileri de yapılabilir. Bu tür cerrahilerde, prostat dokusu da temizlenerek mesane boynu ile üretra arasındaki ilişki düzeltilir.

Ameliyat sonrası hastalar genellikle 1-3 gün arasında hastanede kalır ve normal aktivitelerine 1 hafta sonra dönebilirler.

Cerrahi Riskler ve Komplikasyonlar

Mesane boynu yüksekliği ameliyatı sonrasında bazı riskler olabilir. En sık görülen komplikasyonlardan biri retrograd ejakülasyondur. Bu durumda, boşalma sırasında meni mesaneye doğru gider, ancak dışarıya atılmaz. Bu komplikasyonun görülme oranı, kullanılan cerrahi tekniğe bağlı olarak değişiklik gösterir (TUİP ameliyatında %20-35, TUR ameliyatında %50-75 arasında değişebilir).

Mesane Boynu Yüksekliği ve Yaşam Kalitesi

Mesane boynu yüksekliği, tedavi edilmediği takdirde idrar yolu enfeksiyonları, mesane taşı, nörojen mesane gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Erken teşhis ve tedavi ile bu komplikasyonlar önlenebilir. Ayrıca, tedavi sürecinde prostat dostu beslenme alışkanlıkları benimsemek, mesane boynu yüksekliği olan hastaların yaşam kalitesini iyileştirebilir. Omega-3 yönünden zengin balıklar, domates, yeşil çay gibi besinler prostat sağlığını destekler.

Sonuç

Mesane boynu yüksekliği, idrar akışını engelleyen ve yaşam kalitesini düşüren ciddi bir hastalıktır. Bu durumu teşhis etmek için gerekli tıbbi testler yapılmalı ve tedavi süreci bir uzman gözetiminde ilerletilmelidir. İlaç tedavisi, cerrahi yöntemler ve doğru yaşam alışkanlıkları ile mesane boynu yüksekliği yönetilebilir ve hastalar sağlıklı bir yaşam sürebilir.